Düşürülmüş, darbe almış, kısa devre yapmış, binlerce voltluk elektrik verilmiş ve aşırı sıcaklıklara dayanmaya zorlanmış…Yeni bir Fluke ürünü alet çantanıza girmeden önce Fluke test cihazları tüm bunlara ve daha fazlasına maruz bırakılır. Yeni bir ürün Fluke test laboratuvarlarından geçer not aldığında ortamdaki tüm zorluklara karşı dayanabilmek için neler yapabileceğini bilirsiniz.
Sağdaki fotoğraf, -20°C’de buzla kaplıyken AC1 KHz frekansında 1.000 Volt’luk ölçüm yapan, test bölmesinin hemen dışına bulunan bir ölçüm cihazını göstermektedir.
Elektrikli test cihazları üzerinde yirmi yıldan fazla çalışan bir Fluke güvenlik mühendisi olan Bruce Maier;
“Ana ilkemiz hiçbir Fluke ürününün müşterilerimizdeyken bozulmayacağından emin olmak” diyor. Maier, Fluke test ekipmanlarının güvenli, etkin ve güvenilir şekilde çalıştığından emin olmak üzere tasarlanan güvenlik, çevre ve güvenilirlik konularındaki zamanla unutulan işlemleri gerçekleştiren Fluke ürün değerlendirme ekibindeki beş test mühendisinden biri.
Fluke dijital multimetrelerin (DMM’ler) birçoğunun diğer hiçbir tedarikçinin sunmadığı, özel bir kalite güvencesi olan ömür boyu garanti kapsamında olduğunu zaten biliyorsunuzdur. Fluke’un zorlu testlerinin en önemli amacı, müşterilere karşılaştıkları her türlü soruna ve daha fazlasına dayanıklı Fluke ürünleri sunmaktır. Tüm bu stres testi ciddi bir maksatla gerçekleştirilir.
Test cihazları kullanılırken meydana gelebilecek sakatlık veya ölüm olaylarında gerçeklik payı çok büyüktür. İşi elektrik ile olanlar her yıl elektrik çarpmaları ve yanıklar nedeniyle ölmekte veya sakatlanmaktadır. Ciddiyet seviyesi daha düşük olaylarda dahi iş yerinde meydana gelen kazalar üç gün iş görememezliğe neden olabilir. Tüm bunların arkasındaki trajedilerin de gösterdiği gibi test ekipmanlarının düzgün bir biçimde kullanılmaması tehlikeli ve bazen ölümcül sonuçlar doğurabilir. Fluke’un güvenlik konusunda vermiş olduğu taahhüt nedeniyle ekipmanların tümü, operatör hatası durumunda az da olsa ek bir destek vermesi için ve elektrik tehlikesinin çok yüksek olduğu ortamlarda mümkün olduğunca tehlikeleri engelleyecek şekilde tasarlanmıştır.
Laboratuvar Gösterisi
Fluke ürün değerlendirme ekipleri, tüm ölçüm cihazlarını kapsamlı test dizisine tabi tutmaktan kaçınmaz. Fluke mühendisleri, olası en kötü koşullar altında ayda 20’den fazla ürünü sağlamlık ve güvenlik için test ederler. Darbe testi olarak adlandırılan bir test, yıldırım düşmesini simüle eder. Ölçüm cihazı bir bölme içerisine yerleştirilir ve binlerce voltluk elektriğe tabi tutulur. Maier ve çalışma arkadaşları, ölçüm cihazının yalnızca ölçüm yapmasını değil, cihazın kullanıcıları tehlikeli elektrik çarpmaları veya geçişlerinin etkilerinden korumasını istiyorlar. Maier, “Çıtayı biraz daha yükselttik,” diyor. “Ürünlerimizi, darbe testindeki geleneksel standartları geçecek şekilde tasarlıyoruz.” Ürün değerlendirme ekibi takım elbiseleri ve kravatları bir kenara bırakıyor. İş kıyafetlerinden vazgeçerek adeta bir savaş alanı kıyafeti seçiyorlar. Maier itiraf ediyor:”Buralarda dikkatli olmamak az da olsa tehlike arz edebilir”. “Bazen bir şey patlayabiliyor ya da bir yerlerden kıvılcımlar çıkabiliyor.” Operatör hatasına izin verilmesi, ciddi güvenlik testleri ile alakalı olan başka bir faktör.
Yukarıdaki fotoğraf: EMC testinin gerçekleştirildiği yankısız bölme. Ön tarafta bulunan anten bölmenin arka kısmında gösterilen ölçüm cihazı üzerinde radyo dalgaları yayar.
Yukarıdaki fotoğraf: HALT bölmesinin iç kısmının görünümü. Teste tabi tutulan ölçüm cihazlarının sallama tablasına civatalandığına dikkat edin bu sayede sallama tablasındaki tüm enerji ölçüm cihazına aktarılıyor ve ön kısımda bulunan havalandırma kanalları, daha hızlı ısıtma ve soğutma için ölçüm cihazlarına yönlendiriliyor.
Örneğin çok işlevli aşırı yük testi, voltajla alakalı olmayan işlevlere çok yüksek gerilim verme işlemini içerir. Maier, cihaz içerisine güçlü gerilim dalgalanmaları gönderirken küçük bir bölme içerisindeki ölçüm cihazını düşünülebilecek her konuma ayarlıyor. Tekrarlamak gerekirse tüm bu prosedürlerde geçerli olduğu gibi, ürünler parçalanana kadar teste tabi tutuluyor. Maier; “İnsanların yaşamları gerçek anlamda pamuk ipliğine bağlı ve bu düşünce her zaman aklımızdaki ilk düşünce oluyor” diyor. “Ölçüm cihazının bozulması durumunda ölümcül sonuçlar ortaya çıkabilir.” Bir kullanıcının bir yandan diğer testleri gerçekleştirirken diğer yandan elektrikli ekipmanları test ettiği ve bu esnada frekans dalgalarının ölçüm cihazının devresini etkilemesini istemediği durumlar olabilir. Bu yüzden test mühendisleri ölçüm cihazlarını yankısız bir bölmeye yerleştirirler ve ölçüm cihazı içine farklı miktarlarda radyo frekans dalgaları aktarırlar. “Bir kullanıcı ekipmanın ölçüm işlemini gerçekleştirirken telsizini kullanıyor ve test aracının arıza yapmasını istemiyor olabilir ya da bir oto tamircisi ateşleme kabloları etrafında çalışırken parazitli okuma sonuçlarıyla karşı karşıya kalabilir. Bu test, böyle sorunların önümüze çıkmasını engelliyor” diyor Maier.
Fluke, yeni tasarımları zorlamak amacıyla HALT (oldukça hızlandırılmış kullanım ömrü testi) testini kullanır. Bu test, 150 G’den daha üst seviyede 3 eksenli titreşimi aşırı yüksek sıcaklık değişimleriyle bir araya getirir. Böylece cihazda kullanım ömrü boyunca oluşabilecek aşınmalar simüle edilmiş olur. Bölme, birkaç dakika içerisinde -100°C’den (-148°F) 200°C’ye (+392°F) kadar çıkabilme özelliğine sahiptir. “Bu test için söylenen şey, bozulana kadar titret ve ısıt” diyor Maier gülümseyerek. “Ardından arızalanan parçaya tasarımsal iyileştirmeler yapıp yeniden test et.”
Yeni bir Fluke ölçüm cihazını her zaman kutusundan ilk çıktığı gibi saklamak isteseniz de elektrikçilerin cihazları sert yüzeylere düşürme konusunda çok da temkinli olmadığını söyleyebiliriz.Bu yüzden test mühendisleri ölçüm cihazlarının, tüm yüzeyleri üzerine farklı yüksekliklerden beton zemine düşmelerini sağlıyor ve ardından cihazları olası en küçük hasarlar için kontrolden geçiriyor. Bu test, ölçüm cihazı için uç noktalar olarak tanımlanan çalışma değerlerinde -10°C’den (-14°F) +55°C’ye (+131°F) kadar olan sıcaklıklarda gerçekleştirilir.
Sağdaki fotoğraf: Düşme testini, gösterir. Fluke 179 gibi -10 ile 50°C arasında çalışan bir ölçüm cihazı, -10 ve ardından 50°C sıcaklıkta tüm altı yüzeyi üzerine 1 metreden bırakılır.
Başka bir test, ölçüm cihazının arazi araçlarında olduğu gibi zorlu şartlarda taşınmasını simüle eder. Mühendisler ölçüm cihazını eksen başına 30 dakika kadar 5G kuvvetinde sallandığı bir titreşim tablasına yerleştirirler. Bir kez yeterli gelmez. Ölçüm cihazları olası tüm durumların hesaba katıldığı çeşitli konumlarda tekrar tekrar teste tabi tutulurlar. Bir cihaz sonunda testi geçtiğinde tüm ekip ürünün sevkiyatına kadar devam eden bir süreç boyunca tatmin olma duygusu yaşar, diyor Maier. “Bir kez test süreci sonlandı mı, sanki doğum yapmış gibi olursunuz” diyor. “Artık ürün çocuğunuz haline gelmiş ve yeni ailesine doğru yola çıkmıştır. Gerçekten güzel bir duygu.”